ကုန်ပစ္စည်းထိန်းချုပ်ရေး တာဝန်ခံ (Stock Controller) ဆိုတာ လုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းစာရင်း (Inventory) အားလုံးကို စနစ်တကျ စီမံခန့်ခွဲထိန်းချုပ်ရတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ လုပ်ငန်းရဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု၊ ရောင်းအားနဲ့ အမြတ်အစွန်းအတွက် အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။
Stock Controller ရဲ့ အဓိက အခန်းကဏ္ဍကတော့ ကုမ္ပဏီရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းစာရင်းကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် စီမံခန့်ခွဲဖို့ပါပဲ။
မှန်ကန်သော ကုန်ပစ္စည်းပမာဏ: လိုအပ်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းကို လိုအပ်တဲ့အချိန်မှာ အလုံအလောက်ရှိနေစေဖို့၊ ဒါပေမယ့် ပိုလျှံနေပြီး ကုန်ကျစရိတ် မတက်အောင် ထိန်းသိမ်းဖို့။
တိကျသော အချက်အလက်များ: ကုန်ပစ္စည်းဝင်/ထွက်၊ လက်ကျန်စာရင်းတွေကို အမြဲတမ်း မှန်ကန်တိကျနေစေဖို့။
လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု ချောမွေ့စေရန်: ကုန်ပစ္စည်းစီးဆင်းမှုကို ချောမွေ့စေပြီး ထုတ်လုပ်မှု၊ ရောင်းအားနဲ့ ပို့ဆောင်ရေး ကဏ္ဍတွေကို အထောက်အကူပြုဖို့။
ဆုံးရှုံးမှု လျှော့ချရန်: ကုန်ပစ္စည်းပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု၊ ခိုးယူမှု၊ သက်တမ်းလွန်မှုတွေ မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ဖို့။
Stock Controller တစ်ဦး၏ အဓိက တာဝန်ဝတ္တရားများကတော့ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။
က။ ကုန်ပစ္စည်းစာရင်း စီမံခန့်ခွဲခြင်း (Inventory Management)
ကုန်ပစ္စည်း လက်ကျန်ပမာဏ စောင့်ကြည့်ခြင်း:
ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုချင်းစီရဲ့ လက်ကျန်ပမာဏကို အမြဲတမ်း စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးနေရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်းတွေ ကုန်ခါနီး (Stockouts) သို့မဟုတ် လိုအပ်တာထက် ပိုလျှံနေတဲ့ အခြေအနေ (Overstock) တွေကို ချက်ချင်း ဖော်ထုတ်ရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်းမှာယူမှု စီမံခန့်ခွဲခြင်း (Replenishment / Ordering):
လိုအပ်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို အချိန်မီ ပြန်လည်မှာယူနိုင်ဖို့ ဝယ်ယူရေးဌာန (Purchasing Department) သို့မဟုတ် ရုံးချုပ် (Warehouse Department) တို့နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုချင်းစီအတွက် ပြန်လည်မှာယူရမယ့် ပမာဏ (Reorder Point) နဲ့ မှာယူရမယ့် အချိန်ကို တွက်ချက်ရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်း လည်ပတ်နှုန်း စီမံခန့်ခွဲခြင်း (Stock Rotation/FIFO):
ပထမဝင် ပထမထွက် (FIFO - First-In, First-Out) စနစ်ကို အသုံးပြုပြီး သက်တမ်းစောတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ဒါမှမဟုတ် အရင်ရောက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေ အရင်ရောင်းထွက်အောင် စီမံရမယ်။
ကြာရှည်စွာ မရောင်းထွက်သေးတဲ့ ပစ္စည်းတွေ (Slow-moving items) နဲ့ ခေတ်ကုန်သွားတဲ့ ပစ္စည်းတွေ (Obsolete stock) ကို ဖော်ထုတ်ပြီး ဌာနမှူးထံ တင်ပြ၊ စီမံခန့်ခွဲရမယ်။
ခ။ အချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် မှတ်တမ်းတင်ခြင်း (Data Management & Record Keeping)
တိကျမှန်ကန်သော မှတ်တမ်းများ ထိန်းသိမ်းခြင်း:
ကုန်ပစ္စည်းဝင်/ထွက် မှတ်တမ်းများ၊ လက်ကျန်စာရင်းများကို တိကျမှန်ကန်စွာ မှတ်တမ်းတင်ရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်း အမျိုးအစား၊ အရေအတွက်၊ နေရာ၊ ဈေးနှုန်း၊ သက်တမ်း စတာတွေအပါအဝင် အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေကို မှတ်တမ်းတင်ရမယ်။
စာရင်းကွာဟမှုများ ဖြေရှင်းခြင်း (Discrepancy Resolution):
ကုန်လှောင်ရုံအတွင်းရှိ လက်တွေ့ ကုန်ပစ္စည်းပမာဏနဲ့ စနစ်ထဲက ကိန်းဂဏန်းတွေ မတိုက်ဆိုင်တဲ့အခါ (Discrepancy) အကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေပြီး ဖြေရှင်းရမယ်။
ပျောက်ဆုံးခြင်း၊ ပျက်စီးခြင်း၊ မှားယွင်းစွာ မှတ်တမ်းတင်ခြင်း စတာတွေကို ဖော်ထုတ်ပြီး ပြန်လည်ညှိနှိုင်းရမယ်။
အစီရင်ခံစာများ တင်ပြခြင်း (Reporting):
ကုန်ပစ္စည်းလက်ကျန်၊ ဝင်/ထွက်၊ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနဲ့ အခြားသော အရေးကြီးတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းဆိုင်ရာ အချက်အလက် အစီရင်ခံစာတွေကို ပုံမှန်ပြုစုပြီး စီမံခန့်ခွဲသူများထံ တင်ပြရမယ်။
Demand Forecasting (ဝယ်လိုအား ခန့်မှန်းခြင်း) အတွက်လည်း အချက်အလက်တွေ ပံ့ပိုးပေးရမယ်။
ဂ။ ကုန်လှောင်ရုံ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု ပံ့ပိုးခြင်း (Warehouse Operations Support)
ကုန်ပစ္စည်း ရေတွက်စစ်ဆေးခြင်း (Physical Inventory & Cycle Counts):
သုံးလတစ်ကြိမ် ဒါမှမဟုတ် ပုံမှန် (ဥပမာ- လစဉ်) ကုန်ပစ္စည်းလက်ကျန် အားလုံးကို လက်တွေ့ရေတွက်စစ်ဆေးခြင်း (Physical Inventory Count) ပြုလုပ်ရာတွင် ပါဝင်ကူညီရမယ်။
ဆိုင်များနှင့် ကုန်လှောင်ရုံ များကို ရက်သတ္တပတ်/လစဉ် Cycle Count (ကုန်ပစ္စည်းအချို့ကို ပုံမှန်ရေတွက်စစ်ဆေးခြင်း) တွေ ပြုလုပ်ပြီး စာရင်းတိကျမှုကို ထိန်းသိမ်းရမယ်။
ကုန်လှောင်ရုံ သာမက ဆိုင်များရှိ ပစ္စည်းများ စစ်ဆေးရာတွင်လည်း ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရမည်။
နေရာချထားမှု စီမံခန့်ခွဲခြင်း (Space Management):
ကုန်လှောင်ရုံအတွင်း ကုန်ပစ္စည်းတွေကို အကောင်းဆုံး နေရာချထားနိုင်ဖို့၊ သယ်ယူရလွယ်ကူအောင် စီမံရမယ်။
ကုန်လှောင်ရုံနေရာကို အကျိုးရှိရှိ အသုံးပြုနိုင်ဖို့ စီစဉ်ရမယ်။
ဝင်/ထွက် စစ်ဆေးခြင်း (Inbound/Outbound Check):
ကုန်ပစ္စည်းအသစ်တွေ ဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ (Receiving) နဲ့ ထုတ်ပေးတဲ့အခါ (Issuing/Dispatch) မှာ အရေအတွက်၊ အမျိုးအစားနဲ့ အရည်အသွေး မှန်ကန်မှုရှိမရှိ ကုန်လှောင်ရုံ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့အတူ စစ်ဆေးရမယ်။
တံဆိပ်ကပ်ခြင်း (Labeling) နဲ့ ထုပ်ပိုးခြင်း (Packing) တို့မှာ မှန်ကန်မှုရှိစေဖို့ ကြီးကြပ်ရမယ်။
ဃ။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း (Collaboration)
သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း:
ဝယ်ယူရေး ဌာန (Purchasing)၊ အရောင်းဌာန (Sales)၊ ထုတ်လုပ်ရေး ဌာန(Production)၊ ဘဏ္ဍာရေး (Finance) ဌာနများနဲ့ အနီးကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမယ်။
ကုန်ပစ္စည်း လိုအပ်ချက်၊ မှာယူမှု အခြေအနေနဲ့ ရောင်းအားခန့်မှန်းချက်တွေကို အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်လုပ်ဆောင် ရမယ်။
လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ဖော်ဆောင်ခြင်း (SOP Development):
ကုန်ပစ္စည်းထိန်းချုပ်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ (SOPs) ကို ရေးဆွဲခြင်း၊ ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းနှင့် အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းတို့မှာ ပါဝင်ရပါမယ်။
င။ ဘေးကင်းလုံခြုံမှု (Safety & Security)
လုံခြုံရေး စံနှုန်းများ လိုက်နာခြင်း:
ကုန်လှောင်ရုံ ဘေးကင်းလုံခြုံရေး စံနှုန်းများ၊ စည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာပြီး ကုန်ပစ္စည်းများနဲ့ ဝန်ထမ်းများ ဘေးကင်းရေးကို အာမခံရမယ်။
ပျက်စီးလွယ်သော သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသော ပစ္စည်းများကို သတ်မှတ်စည်းကမ်းနှင့်အညီ သိမ်းဆည်းထားကြောင်း သေချာစေရမယ်။
Stock Controller တစ်ဦးအတွက် လိုအပ်သော အရည်အချင်းများ:
အသေးစိတ်ကို အာရုံစိုက်နိုင်ခြင်း (Attention to Detail)
စနစ်တကျ လုပ်ကိုင်နိုင်ခြင်း (Organizational Skills)
ဒေတာများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်ခြင်း (Analytical Skills)
ကွန်ပျူတာ ကျွမ်းကျင်မှု (အထူးသဖြင့် Excel နှင့် Inventory Management Software)
ဆက်သွယ်ပြောဆိုမှု ကောင်းမွန်ခြင်း (Communication Skills)
ပြဿနာဖြေရှင်းနိုင်စွမ်း (Problem-Solving Skills)
👨🏻💼 အစီရင်ခံရမည့်သူ
Fulfillment Manager / ဆိုင်မန်နေဂျာ (Shop Manager)
📍 Stock Controller ရဲ့ တာဝန်တွေဟာ လုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းစာရင်း (Inventory) အားလုံးကို စနစ်တကျ စီမံခန့်ခွဲထိန်းချုပ်ရပြီး လုပ်ငန်းရဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု၊ ရောင်းအားနဲ့ အမြတ်အစွန်း များကို အကောင်းဆုံးနဲ့ အထိရောက်ဆုံး ကူညီပံပိုးပေးနေသူဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ရာတွင် မှန်ကန်စေရန် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်။ 📍